Wielkie modele językowe (LLM) generują język podobnie jak ludzie
15 maja 2025, 08:33Naukowcy z Uniwersytetu Oksfordzkiego i Allen Institute for AI ze zdumieniem zauważyli, że wielkie modele językowe (LLM) – takie jak używane np. przez ChatGPT – generalizują wzorce językowe podobnie jak ludzie, poprzez analogie a nie ścisłe trzymanie się zasad. Badacze postanowili sprawdzić, na ile prawdziwe jest powszechnie panujące przekonanie, że LLM generują swoje wypowiedzi na podstawie obowiązujących zasad, które wydedukował z danych treningowych. Tymczasem okazało się, że – podobnie jak ludzie – modele językowe posługują się przykładami i analogiami podczas tworzenia nieznanych sobie słów.
Stała aktywność ogranicza śmiertelność raka okrężnicy
31 grudnia 2010, 11:07Stała aktywność fizyczna zmniejsza ryzyko zgonu z powodu raka jelita grubego. To pierwsze studium, które wykazało, że ćwiczenia mogą sprawiać, że choroba staje się w mniejszym stopniu śmiertelna.
Język płci na Facebooku
30 maja 2016, 11:00Analiza słów wykorzystywanych przez ponad 65 tys. użytkowników Facebooka w ok. 10 mln wiadomości wykazała, że kobiecy język jest cieplejszy i bardziej ugodowy niż język mężczyzn. Algorytmy Amerykanów i Australijczyków potrafiły trafnie przewidzieć płeć autorów wypowiedzi aż w 90% przypadków.
Dlaczego łazik utknął na Marsie? Przez dekady stosowano nieodpowiednie procedury testowe
29 lipca 2025, 08:02Łaziki pracujące na Marsie czy Księżycu, mierzą się z wieloma problemami. Jednym z nich jest ryzyko utknięcia w grząskim gruncie. Łazik Spirit zakończył misję jako stacjonarna platforma badawcza po tym, jak utknął w luźnym piasku. Czy takim wydarzeniom da się zapobiec? Inżynierowie z University of Wisconsin-Madison informują o znalezieniu poważnego błędu w procedurach testowania łazików. Jego usunięcie może spowodować, że pojazdy na Marsie i Księżycu będą narażone na mniejsze ryzyko.
Kwantowy kompas rudzików
24 stycznia 2011, 12:28Magnetorecepcja pozwala na wykrywanie kierunku linii pola magnetycznego Ziemi. Dzięki temu zwierzęta wędrowne, np. migrujące pomiędzy Skandynawią a Afryką rudziki, orientują się w przestrzeni. Kiedyś uważano, że za zdolnością tą kryją się reakcje chemiczne zachodzące w oku. Teraz naukowcy z Uniwersytetu w Oksfordzie skłaniają się raczej ku temu, że ptasi kompas bazuje na tzw. koherencji (spójności) kwantowej.
Myszy jedzące więcej błonnika, mają słabsze alergie
22 czerwca 2016, 16:48Wg naukowców, w odpowiedzi na błonnik bakterie jelitowe uwalniają specyficzny kwas tłuszczowy, który zmniejsza reakcję alergiczną za pośrednictwem zmian w układzie odpornościowym.
Pustynna sztuka naskalna w roli drogowskazów i słupków granicznych w prehistorycznej Arabii
3 października 2025, 09:05Podczas maksimum ostatniego zlodowacenia lądolód pokrywał znaczne obszary północy Ameryki Północnej, północnej Europy i Azji. Miał wówczas miejsce znaczący spadek poziomu oceanów i rozszerzenie się zasięgu pustyń. Na Półwyspie Arabskim panowała wówczas ekstremalna susza. Gdy lądolód zaczął ustępować, klimat się zmieniał, a na pustyniach zaczęła okresowo pojawiać się woda i zaczęli na nie wracać ludzie. Międzynarodowy zespół archeologów, pracujący w ramach Green Arabia Project, postanowił przyjrzeć się życiu pionierskich społeczności zasiedlających pustynię.
Testosteron obniża empatię
10 lutego 2011, 11:36Naukowcy z holendersko-brytyjskiego zespołu wykazali, że podanie ludziom pod język tabletki z testosteronem zmniejsza zdolność wnioskowania o czyichś stanach umysłu/emocjach na podstawie wyglądu okolic oczu. W takich okolicznościach trudno więc mówić o empatii.
Badanie szkieletów wreszcie ujawni pochodzenie Filistynów
11 lipca 2016, 12:07Badanie szkieletów odkrytych w 2013 r. podczas wykopalisk w Aszkelonie może ostatecznie rozwiązać zagadkę pochodzenia Filistynów. Na cmentarzu odsłonięto szczątki 160 osób. Pochodzą one z ok. VIII-XI w. p.n.e.
Astronomowie znaleźli jedno z największych kosmicznych włókien
8 grudnia 2025, 12:45Włókna, jedne z największych struktur w kosmosie, tworzą rozległe przypominające nici formacje galaktyk i ciemnej materii. Są jednocześnie rodzajem autostrad, po których materia i pęd są przekazywane do galaktyk. Sąsiadujące ze sobą włókna, zawierające wiele galaktyk obracających się w tym samym kierunku, same wydają się wirować. Są świetnymi układami, do badania, w jaki sposób współczesne galaktyki zyskały obecną materię oraz moment pędu. Międzynarodowy zespół naukowy odkrył właśnie jedną z największych takich struktur we wszechświecie.
